Devlope Aquaculture Dirab nan Palau
Kote yo ye
Palao ak eta federasyon Mikwonezi
Defi a
Palau se yon lidè mondyal nan konsèvasyon maren - nan 2015, peyi a deziyen 80% nan zòn san konte li yo ekonomik kòm konplètman pwoteje kont aktivite ekstrè. Kòm yon peyi maren, pwason ak lòt fwidmè yo trè enpòtan pou Palauans akòz tou de segondè fwidmè lokal konsomasyon pousantaj (67.7kg / moun) ak ekonomi an touris. Sepandan, akòz ogmante kantite vizitè, dekline nimewo lapèch bò lanmè, ak enpak chanjman klima, lapèch lokal yo espere redwi pa 25% pa 2050. Palau tou kounye a enpòte apeprè 86% nan resous manje li yo soti nan peyi etranje yo. Diminye lapèch nan bwa ak gwo pousantaj enpòtasyon manje menase sekirite manje Palau a ak dirije prezidan an nan Palau, Tommy Remengasau, yo mete enpòtans sou devlope akwakilti nan yon fason dirab.
"Palau pa ka kontinye konte konplètman sou sovaj la lè li rive sibzistans ak pwodiksyon manje komèsyal" - Tommy Remengasau
Jiska dènyèman, devlopman akwakilti Palauan konsantre sitou sou amelyore pwodiksyon eklozri li yo ak espès tankou mèr ak lapen. Sepandan, li te detèmine ke bon gouvènans ak zouti sipò desizyon yo ki ap pèmèt kwasans lan nan akwakilti dirab te manke ak anpeche devlopman nan yon endistri akwakilti dirab.
Aksyon yo te pran
Ogmante Pwodiksyon ak Sustainability Feed
Depi 2015, Palau Biwo Resous Marin (BMR) an patenarya Palau National Aquaculture Center (PNAC) - yon patenarya ant Palau Gouvènman ak Taiwan Gouvènman - ki te ankouraje pwodiksyon an ak agrikilti nan lapenfish, nan espwa pou soulaje presyon sou lapen la sovaj aksyon ki te twò eksplwate akòz gwo preferans lokal pou espès yo. Anplis de sa nan soulaje presyon sou lapen sovaj, objektif yo an jeneral nan devlope akwakilti pwason lapen yo kreye yon mwayen poul viv dirab pou Palauans pandan y ap kontribye nan sekirite alimantè.

Stocking rabbitfish nan yon kaj ki fèk bati avèk asistans nan moun nan lokalite yo ak direktè nan Biwo Resous Marin nan Palau, Leon Remengasau. Foto © Julio Camperio

Lapen jivenil kiltive nan Palau Aquaculture Sant Nasyonal la pou delivre bay kiltivatè lokal yo. Foto © Julio Camperio
BMR ak PNAC te ede kiltivatè yo nan konstriksyon kaj, bay jenn ti pwason lapen, manje, ak asistans teknik. Anplis de sa, TNC dènyèman te fè rechèch pou teste nouvo manje lapen ki gen ti kras oswa pa gen okenn farin pwason. An jeneral, manje akwakilti pwason maren yo ka mande pou nivo segondè nan repa pwason, sa ki ka mennen nan depandans ak enpak sou aksyon nan bwa. Dènye manje pwason manje gratis tès nan Palau Aquaculture Sant Nasyonal la te montre amelyore kwasans ak efikasite konpare ak manje aktyèl la ke yo te itilize ki te formul pou lèt.
Planifikasyon espasyal
An fevriye 2019, TNC ak patnè ki soti nan BMR, Environmental Protection Board Board (EQPB), ak Palau Community College (PCC) te lanse premye atelye moun ki gen enterè pou yon pwojè pou ede nan devlopman dirab nan akwakilti maren lè l sèvi avèk maren planifikasyon espasyal. Atravè sibvansyon finansman ki ofri pa Aewonotik Nasyonal ak Espas Administrasyon (NASA), pwojè milti-ane a ap bati kapasite pou yon dirab, sektè akwakilti klima-pare, ki gen ladan kote, jesyon, ak siveyans nan Palau.
Konpozan esansyèl nan pwojè sa a se itilize nan pwodwi analiz espasyal ede nan detèmine zòn akwakilti pou devlopman dirab. Rezilta preliminè yo disponib sou entènèt atravè sa a zouti sipò desizyon.

Egzanp Sit Analiz pou Aquaculture Finfish nan Palau. Sous: Nature Conservancy la
Ki jan siksè li te ye?
Lavant yo nan Rabbitfish kiltive pou chak kalòj soti nan osi ba ke $ 996 a $ 2,365 (BMR Rabbitfish Harvest Done kòm nan Me 2020). Varyasyon yo gwo nan siviv ak sante nan pwason yo kiltive yo se yon rezilta nan jesyon fèm (netwaye ak repare nan nèt) ak manje. Amelyore pratik jesyon fèm ki egziste deja se yon fason kle pou amelyore siviv ak to kwasans lapen, osi byen ke amelyore pèfòmans finansye pou kiltivatè a. Apwòch pou diminye pri pou kenbe fèm yo, tankou agrikilti koperativ, ta kapab konsidere pou amelyore sante pwason ak pwofi kiltivatè yo.

Moun nan lokalite Palau ede ak achte dènyèman rekòlte pwason lapen. Foto © Julio Camperio
Pandan ke planifikasyon espasyal ak akwakilti zonaj travay la toujou sou pye, done inisyal yo montre zòn ki pi lwen rivaj kòm pi apwopriye pou akwakilti pwason, tankou zòn sa yo se yon distans ki apwopriye ak abita sansib epi yo gen ase pwofondè dlo, kouran, ak flòch. Bay distans la plis soti nan rivaj asire dirab kaj kaj, endividyèlman posede ak opere fèm ti echèl nan seri a nan 1-5 kaj k ap flote nan Palau ka pa ekonomikman sa posib yo opere sof si sibvansyone.
Leson yo aprann ak Rekòmandasyon yo
- Patisipe kominote a ak moun ki gen enterè kle nan tout etap pou angajman regilye ak fidbak
- Chwazi yon espès nan fèm ki li te ye nan moun nan lokalite ak ki gen aksyon nan bwa ki potansyèlman twòp lapèch
- Sèvi ak zouti espasyal detèmine kote ideyal pou kaj
- Konprann ke menm si yo mete l nan yon kote ideyal, pwodiksyon kaj la dwe byen jere ak kontwole pou evite enpak sou anviwònman an
Rezime finansman
Plon òganizasyon yo
Biwo Lapèch Palau ak Biwo Anviwònman
patnè pou
Komisyon Konsèy Pwoteksyon Anviwonman
Resous
Kat Entènèt Palau Akwakilti Apwopriye ak Zouti Sipò pou Desizyon
Fèm pwason Koror vin jivenil pwason lapen
Biota degaje pwason lapen 4-mwa yo leve soti vivan nan dlo a
Pwojè BMR-ROC AP delivre pwason lapen nan eta Ngchesar
Pwojè Aquaculture BMR-ROC te fè pwomosyon kilti letan Rabbitfish nan eta Ngchesar