Kerang & Rumpai Laut

Ladang rumpai laut tidak jauh dari Pulau Lembongan, Indonesia. Foto © Kevin Arnold/TNC

Rumpai laut dan kerang kadang-kadang dirujuk sebagai spesies ekstraktif kerana ia membantu membuang dan menapis sisa dan nutrien dari lajur air. Kerang adalah penyuap penapis dan mengekstrak bahan organik daripada air manakala rumpai laut menyerap nutrien terlarut sebagai sebahagian daripada fotosintesis. Apabila spesies ini dituai, sisa dan nutrien ini dikeluarkan dari ruang air. Atas sebab ini, budaya bersama spesies ini dengan spesies yang diberi makan seperti ikan sirip sering digalakkan. Pada 2018, pengeluaran spesies ekstraktif menyumbang 57.4% daripada jumlah pengeluaran akuakultur dunia. ref

Akuakultur rumpai laut dan kerang adalah industri yang menguntungkan dengan aplikasi pasaran yang pelbagai:

• Rumpai laut ialah industri yang besar dan pelbagai di seluruh dunia, dengan rumpai laut yang diternak sahaja bernilai $11.7 bilion setiap tahun. ref Ia juga merupakan industri penting di seluruh dunia untuk kebanyakan wanita, penduduk luar bandar dan Orang Asli. Selain rumpai laut seperti nori dan wakame yang dikumpul dan diternak untuk dimakan secara langsung, Eucheuma and Kappaphycus rumpai laut ditanam di kawasan tropika di seluruh dunia untuk digunakan sebagai agen pemekat untuk makanan dan kosmetik, antara kegunaan lain.

Pada 2018, moluska bercengkerang menyumbang 56.3% (17.3 juta tan) daripada pengeluaran global akuakultur marin dan pantai. Cengkerang tiram dan kerang boleh ditukar menjadi kalsium karbonat atau kalsium oksida, dua bahan kimia dengan aplikasi industri yang pelbagai. Cengkerang kerang juga digunakan dalam kosmetik, ubat-ubatan tradisional, suplemen kalsium dalam makanan haiwan, kraftangan, dan barang kemas. ref

Tuai dari ladang akuakultur kerang di Maine. Foto © Jerry Monkman/TNC

Kaedah Budaya

Rumpai laut dan kerang boleh kedua-duanya diternak menggunakan sistem rakit atau garis panjang dan ditanam di dasar laut:

• Sistem rakit: Dalam sistem rakit, infrastruktur rumpai laut atau kerang digantung pada garisan atau jaring yang digantung dari rangka kayu terapung (rakit). Sistem rakit ini berlabuh dengan selamat untuk mengelakkan hanyut dengan arus atau ombak yang kuat.
• Sistem talian panjang: Dalam sistem garisan panjang, seutas tali digantung dalam lajur air dan dilabuhkan pada kedua-dua hujungnya dengan peranti pengapungan yang dipasang pada tali. Biji rumpai laut atau sistem kultur kerang digantung pada tali. Sistem talian panjang lebih disukai di kawasan pendedahan tinggi. ref
• Sistem intertidal: Kerang boleh ditanam di habitat intertidal di mana ia sama ada tertimbus ke dalam sedimen atau ditanam di atas pancang, rak atau garis panjang intertidal. Dalam kebanyakan kes, plot kerang-kerangan antara pasang surut dilindungi daripada pemangsa dengan jaringan bertindih yang dipasang pada tempatnya. ref
• Kaedah luar bawah: Pancang kayu didorong ke dasar laut kira-kira 20-25 cm antara satu sama lain dalam barisan lurus. Seutas tali diikat dengan kuat di antara dua pancang dan benih rumpai laut diikat pada tali.
• Stok bawah: Rumpai laut juga boleh diletakkan di dasar kolam dan tidak melekat pada sedimen dalam apa cara sekalipun. Di perairan yang lebih terbuka, rumpai laut boleh ditanam ke dalam sedimen atau dipegang pada tempatnya mengikut pemberat ke dasar berpasir. ref

Contoh kaedah penghasilan rumpai laut. Foto © Colin Hayes/TNC