Pencemaran air sisa adalah ancaman yang semakin meningkat bagi manusia dan kehidupan laut dan merupakan peratusan pencemaran pantai terbesar di seluruh dunia. ref Di seluruh dunia, dianggarkan 80 peratus air sisa—yang termasuk kumbahan manusia—dibuang ke alam sekitar tanpa rawatan, membebaskan pelbagai bahan cemar berbahaya ke dalam lautan dan menyebabkan kemudaratan langsung kepada manusia dan terumbu karang. ref Lebih 40% daripada penduduk dunia (3.46 bilion orang) kekurangan akses kepada perkhidmatan sanitasi yang diurus dengan selamat. ref Penyelidikan menunjukkan bahawa pencemaran air sisa sering berlaku berdekatan dengan terumbu karang disebabkan oleh pengurusan air sisa yang tidak wujud atau tidak mencukupi dan bahawa mencari penyelesaian boleh menjadi rumit dan memerlukan pendekatan perkongsian pelbagai sektor. ref

Air buangan dan Lautan

Pencemaran air sisa daripada beberapa sumber, termasuk sumber perindustrian, pertanian dan perbandaran mengalir ke lautan melalui air larian permukaan, pelepasan terus dan terawat, dan penyusupan air bawah tanah.

Air sisa memasuki lautan melalui larian permukaan, pelepasan terus dan terawat, dan penyusupan air bawah tanah. Sumber: Wenger et al. 2023

Apabila air buangan memasuki lautan dan bercampur dengan air laut, bahan pencemar tersebar. Geografi, saiz populasi, jenis infrastruktur dan perubahan iklim semuanya mempengaruhi keterukan kesan pencemaran air sisa, yang termasuk:

• Kerosakan fizikal dan biologi terumbu karang, rumput laut dan paya garam akibat peningkatan nutrien, patogen, plastik dan farmaseutikal. ref
• Kehilangan perkhidmatan ekosistem pesisir, seperti kawalan hakisan, penyangga ribut, dan taman asuhan untuk ikan remaja. ref
• Mekar alga berbahaya yang membunuh hidupan laut, menutup pantai, dan menyebabkan penyakit manusia. ref
• Penyakit manusia dan haiwan yang disebabkan oleh patogen, logam berat, dan bahan kimia toksik. ref
• Perikanan yang tercemar, peningkatan kematian ikan dan kerang, dan pengurangan kepelbagaian spesies. ref

Air Kumbahan dan Terumbu Karang

Beberapa tempat di seluruh dunia telah berjaya mengelak daripada membuang air sisa yang tidak dirawat ke dalam air permukaan. Ia berkemungkinan tidak menghairankan bahawa kehadiran pencemaran air sisa berkorelasi dengan kehadiran orang, jadi kami melihat kadar pencemaran air sisa yang lebih tinggi di sepanjang garis pantai berpenduduk dan pulau berpenghuni di sekitarnya. Kawasan terumbu yang mempunyai tahap pencemaran air sisa yang tinggi atau sangat tinggi adalah di Indo-Pasifik Barat (11.9% daripada semua terumbu), Atlantik Tropika (6.4% daripada semua terumbu), dan Central-Indo Pacific (3.9% daripada semua terumbu). ref

Pencemaran air sisa pantai yang didokumentasikan di 104 dari 112 kawasan dengan terumbu karang. Sumber: Wear dan Vega Thurber 2015

Walaupun bandar-bandar pesisir utama di negara berpendapatan rendah merupakan sumber pencemaran air sisa yang signifikan, negara berpendapatan tinggi tidak terkecuali. Amerika Syarikat sahaja setiap tahun membuang lebih daripada 1.2 trilion gelen efluen (termasuk kumbahan mentah yang tidak dirawat, limpasan air ribut, dan sisa industri) ke saluran air setiap tahun. ref

Air Kumbahan dan Sanitasi

Walaupun kemajuan sedang dicapai, kebanyakan penduduk global masih tidak mempunyai akses kepada sanitasi yang mencukupi untuk melindungi kesihatan awam atau alam sekitar. Kira-kira 3.46 bilion orang kekurangan akses kepada perkhidmatan sanitasi yang diurus dengan selamat. ref Terokai grafik di bawah untuk melihat peratusan penduduk mengikut wilayah yang mempunyai akses kepada pelbagai peringkat perkhidmatan sanitasi.

Liputan sanitasi global dan serantau 2015-2022. Sumber: Tabung Kanak-kanak Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu dan Pertubuhan Kesihatan Sedunia 2023

Dalam usaha untuk meningkatkan akses kepada perkhidmatan sanitasi dan melindungi kesihatan awam dan alam sekitar Sektor Air, Sanitasi dan Kebersihan (WASH). menyediakan akses saksama kepada perkhidmatan air minuman dan sanitasi yang selamat dan boleh dipercayai. Sektor WASH termasuk agensi global (cth., Pertubuhan Kesihatan Sedunia dan Tabung Kecemasan Kanak-Kanak Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu), agensi kerajaan (cth., Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit dan Agensi Pembangunan Antarabangsa Amerika Syarikat), dan organisasi bukan untung (cth., Rujukan antarabangsa WHO Pusat Perikatan Bekalan Air Komuniti dan Kebersihan Mampan).

Walaupun isu pencemaran air sisa kelihatan menakutkan, usaha global untuk menangani cabaran ini telah menghasilkan peningkatan yang stabil dalam bilangan orang yang mempunyai akses kepada sanitasi yang selamat sejak lima tahun yang lalu. Kemajuan ini boleh dikaitkan dengan peningkatan pengiktirafan tentang kepentingan sanitasi, kerjasama merentas sektor, kemajuan teknologi dalam sistem sanitasi yang dipertingkatkan, dan lebih banyak organisasi yang membantu komuniti mengakses sistem sanitasi ini.

Apabila kesedaran, penyelidikan dan pembiayaan terus berkembang dan usaha sektor WASH berkembang, pengurus marin boleh membantu membentuk usaha ini untuk memberi manfaat kepada manusia dan terumbu. Beberapa cara pengurus boleh melibatkan diri dengan WASH dan sektor lain adalah dengan:

• Bersama-sama mengejar peluang pembiayaan,
• Bekerjasama untuk membangunkan teknologi berorientasikan penyelesaian,
• Membangun bersama dan/atau menyokong dasar pencemaran air sisa, dan
• Melibatkan pelbagai pihak berkepentingan dalam sempadan tadahan air dan menyediakan platform untuk perancangan yang telus, penyertaan dan membuat keputusan.

Melihat Kerjasama bahagian kit alat ini untuk mengetahui lebih lanjut.