Invasive Species

Op koraalriffen omvatten invasieve mariene soorten enkele algen, ongewervelden, zachte koralen en vissen. Invasieve soorten zijn soorten die niet inheems zijn in een regio. Echter, niet alle niet-inheemse soorten zijn invasief. Soorten worden invasief als ze ecologische en/of economische schade veroorzaken door kolonisatie en dominantie in een ecosysteem, door het verlies van natuurlijke controle over hun populaties (bijv. roofdieren).

Wegen van introductie van mariene invasieve soorten zijn onder meer:

• Scheepvaart, zoals ballastwater en scheepsvervuiling
• Aquacultuuractiviteiten (aquacultuur van schaaldieren is verantwoordelijk voor de verspreiding van invasieve mariene soorten door wereldwijd transport van oesterschelpen of andere schelpdieren voor consumptie)
• Vistuig en SCUBA-uitrusting (door transport tijdens het verplaatsen van plaats naar plaats)
• Per ongeluk lozen van aquaria via leidingen of opzettelijk vrijkomen

Koraalduivel gevangen door een speervisser, Pedro Bank, Jamaica. Foto © Tim Calver

Managementstrategieën

Er zijn vier hoofdbenaderingen voor het beheer van invasieve soorten:

• Preventie – waarvoor een diepgaand begrip nodig is van hoe invasieve soorten worden getransporteerd en geïntroduceerd
• Detectie – waarvoor tijdige en systematische monitoring van het ecosysteem nodig is
• Controle – die nodig kan zijn om verdere verspreiding te stoppen en gevestigde populaties te beheren
• Herstel – wat nodig kan zijn om het herstel van een gedegradeerd rif-ecosysteem te ondersteunen

De lokale gemeenschap verwijdert invasieve algen om de habitat van het rif aan de kust in Hawaï te herstellen. Foto © Mālama Maunalua

Er zijn meer dan 300 soorten Sargassum algen, ref een groep mariene bruine algen. Er zijn echter over het algemeen twee soorten Sargassum (drijvend en niet-drijvend) die variëren in hun impact op riffen en beheerstrategieën die nodig zijn om ze aan te pakken.

Niet-drijvend Sargassum soorten vormen een bedreiging voor ecosystemen van koraalriffen wanneer ze overvloedig worden op een aangetast rif, waardoor de vestiging en groei van koraalrekruten wordt geremd en het vermogen van een rif om te herstellen na verstoringen wordt verminderd. ref

In de Atlantische Oceaan, twee soorten drijvende sargassum, S. natans en S. fluitans, zijn verantwoordelijk voor het veroorzaken van grote algenbloei die bijzonder schadelijk is en veel voorkomt aan de Caribische en West-Afrikaanse kusten. ref Deze invasie van drijvende algen in koraalrifgebieden zorgt ervoor dat koralen minder zonlicht nodig hebben en dat de omstandigheden op de riffen anoxisch en hypoxisch zijn. Bovendien zorgt dit voor slechte omstandigheden op de stranden, wat schadelijk is voor de toeristenindustrie. ref

Sluiten op Sargassum vlezige macro-algenstrengen. Foto © Jeff Yonover

Beheerstrategieën omvatten het actief verwijderen van Sargassum algen met de hand of met een zuigapparaat. De werkzaamheid en langetermijneffecten van deze methoden zijn echter grotendeels onbekend. ref Huidige aanbevelingen zijn onder meer: ref

• Koppeling van verwijdering met effectieve bescherming en mogelijke herintroductie van herbivoren
• De holdfast (root) van de . verwijderen Sargassum zeewier
• Het uitvoeren van verwijdering in het vroege groeiseizoen van de Sargassum
• Het effect van seizoensinvloeden en klimaatverandering opnemen in de Sargassum verwijderingsplan

Eenheid

Unomia stolonifera, (voorheen Xenia sp.) is een snelgroeiend zacht koraal dat oorspronkelijk uit de Indo-Pacifische regio komt en nu als invasief in het Caribisch gebied wordt beschouwd. ref Er wordt aangenomen dat het begin jaren 2000 in Venezuela is geïntroduceerd vanuit de aquariumhandel. Door de snelle groei, hoge vruchtbaarheid en afwezigheid van roofdieren, woekert het snel en overwoekert het koraalriffen en zeegrasbedden. De gebieden die het zwaarst zijn getroffen in Venezuela hebben nu tot 80% van de benthische dekking die wordt gedomineerd door Eenheidwaardoor een grote verscheidenheid aan inheemse soorten uitsterft. ref

Er zijn momenteel geen beheerstrategieën voor het beheersen van de verspreiding van Eenheid op koraalriffen.

Onderwaterbeelden van de invasieve Unomia stolonifera op de onderzoekslocaties langs de noordoostkust van Venezuela, zuidoostelijke Caribische Zee. (A) Kolonies die het harde rifsubstraat monopoliseren. (B) Kolonies die het zeegras overwoekeren Thalassia testudinum. (C) Zeegrasbed bezet door invasieve octocoral. (D) Visnet met kolonies. (E) Drijvende kolonies op de bodem. (F) Los T. testudinum met kolonies die met de stroming meedrijven. Foto © Juan Pablo Ruiz-Allais

Lionfish

Lionfish, oorspronkelijk afkomstig uit tropische wateren in de Stille Oceaan, is vermoedelijk halverwege de jaren 1990 geïntroduceerd in de Atlantische wateren langs de kust van Florida en heeft zich sindsdien snel uitgebreid in het hele Caribisch gebied. Er zijn maar weinig inheemse Atlantische en Caribische soorten die als belangrijke potentiële predatoren van lionfish kunnen fungeren. ref In het Caribisch gebied en de Atlantische Oceaan worden natuurlijke vijanden van de koraalduivel, zoals tandbaarzen, overbevist. Het is daarom onwaarschijnlijk dat deze de populaties van de koraalduivel en de daarmee gepaard gaande ecologische gevolgen zullen doen afnemen.

Lionfish-controleprogramma's zijn overal in het Caribisch gebied actief. In het Florida Keys National Marine Sanctuary zijn speciale vergunningen voor het verwijderen van koraalduivels worden nu uitgegeven voor het verzamelen van koraalduivels uit Sanctuary Preservation Areas (SPA's), die anders niet-vissen, no-take zones zijn. In andere delen van het Caribisch gebied, zoals de Kaaimaneilanden, waren programma's gericht op het aanmoedigen van lokale vissers om koraalduivels te vangen en het aanmoedigen van een markt voor koraalduivels door middel van voorlichtingscampagnes, waaronder brochures waarin wordt uitgelegd hoe koraalduivels veilig kunnen worden gehanteerd en bereid.